Leylan

çap û çêkirna elektronîkî, malper,

 comonist kurd 

Qîrîna komonist ji kurdistan 

kovara Hêlma ya çandê 

Revêberiya GUEVARA MAAO 

Bavê Hêlda 

E:komonistkurdistan@gmail.com

www.comonistkurd.de 

https://issuu.com/komonistkurdistan/docs/leylan

Endizyar û helbestvan

Îmad şêxmûs hemdî

Qamişlo 1973

5

Te dil bida

Te serdanek bi da min

Bi çend gava tu ned mir

Bi destê min bigirta

Çira dil zû venedmir

Evîndara digotin

Hinav û dil disotin

Bi halê wan digiryam

Mi qet bîra xwe nedbir

Mi da dû vî dilê xwe

Ne poşmanim tucarî

Pela ew ket ji darê

Bi xwe şîn hat buharî

Pela geş va zerim ez

Mirar çawa herim ez

Erê heyf û mixabin

Ne bes carek , hezarî

6

Berê geş bûm , niha ez

Zerim , pûçim , mixabin

Erê pûçim li piştê

Tiwer mê j ber te rabin

Birîndarim ji zûde

Gelo dimrim li kûde

Siya darê , çiqa te

Ji ber rokê xwe da bin

Te daba min dilê xwe

Bera ev rih te bir ba

Dilê min wek pela zer

Bi erzanî ne mir ba

Heger min hej te nekra

Ji ter min dil venekra

Li te qey min dipirsî

Tu sed salî li wir ba

7

Evîn cenge

Ne bêj min ez ne xayînim

Belê xayin tu xayîne

Heger ê min te nabînim

Li jor ma ew te nabîne

Guneh îdî çi bû bêje

Çima îro te ez hiştim ?

Tucar ahê dilê min ew

Ji ter namîne namîne

Ne wek te ez ne bê sozim

Ne bê bextim , ne bê olim

Evîndarim , tucarî ez

Di bin dara xwe na kolim

Tucar ez te ji bîr nakim

Ne çend sala , heta saxim

Ji ber derd û kul û jana

Belê nayim , ne daholim

8

Evîn cenge , dilê min ew

Ne bê soze xwe vekşîne

Te go sore mi go sore

Te go şîne mi go şîne

Ne bê sozim , ji çavê te

Tucarî na weşînim ez

Bera tu hêsirê xwînê

Ji çavê min biweşşîne

Heta doh em li ba hev bûn

Kenê do bû girî ana

Mi bîr nedbir li te îro

Bipirsim ez ji kerwana

Te talî dev ji min berda

Te soza xwe bi cî nanî

Erê saxim dikennim , lê

Li kennê min ne ner , na , na

9

Ezê Bêjim

Ji ber jana evînê

Dikim gazî şev û ro

Gelek hate serê min

Heta ana mi ned go

Berî ez te bibînim

Kul û êş tê vedin şax

Çi dil geş bûm ne rojek

Ji roja her mi go ax

Nema karim ji derda

Dilê min nabe vala

Wekî min kî xwe digre

Di vî halî bi sala

Ezê her tiştî bêjim

Dixwazim te li ber xim

Di vê jînê de carek

Bera bêhna xwe der xim.

10

Bendewarim

Heye çarde sal ben ...

... dewarim, veger

Ji dil ez dinalim

ji cerg û ceger

Nema ez dikarim

di vî agirî

Tenê min mehêle

li a xwe meger

Tenê min mehêle

di vî agirî

Neman hêsirê min

bese min girî

Heye çarde sal wez

li benda te me

Tulî wa li benda

gula bi stirî

11

Veger bendewarim

Li ser agirim

Bese tib xwedê kî

Mirim ez mirim

Bi te ez dizanim

Tu karî bi xwe

Ne wek te dikarim

Ne dil kevvirim

Şev û ro dinalim

Li bîra minî

Çikim çû mi dewla

xwe avêt binî

Dilê min ji derd û

Kula , perçe bû

Gelek kul ji dara

Te çand , min çinî

12

Çavên Xezala

Ji wan çavan ditirsim

Belê.. çavên xezala

Dizanim wan bibînim

Ji wan tîr naçe vala

Newêrim ez newêrim

Li wan çava binêrim

Ku êşa wan li dil ket

Rehet nabim bi sala

Evîna te bi rastî

Ji dil xwar û ji hestî

Bi canê xwe te nadim

Bi zîv û zêr û lala

Ji dû çavên reş û girs

Nema kessî l mi kir pirs

Xwe dan alî ji ber min

Berî xelkê hevala.

13

Par Min Gulê Dî

Par min gulê dî sûnd dixwim

Dîn û evîndarim ji par

Derdek di dil min qet nebû

Ana çi bêjim bê jimar

Çav lê ketim hiş bir ji min

Agir bi dil ket ser û bin

Awir bi xwe tîr û rimin

Bejna zirav şaxek ji dar

Yarê gelek rind û buha

Nakim ji bîr sal û meha

Têşim ji par hetta niha

Ma qey bi min der naxe yar

Pê şa nebim cem rûnenim

Mam dil bi kul ez na kenim

Wek sinbila vala genim

Çibkim bi jîna bê buhar.

14

Ji Dil Der Ket

Nexweş bûm wê nepirsî

Li halê min ji xwe tew

Mi nas kir a dilê wê

Li xwe digrî tenê hew

Ji dil der ket nema ez

Li ser digrîm şev û ro

Nema îdî dinalim

Bi doh re çû kula do

Ji bo yarek ne hêja

Dilê xwe perçe nakim

Ezê razim bi şev ta

Sibê’

çavan venakim

Ne hêja ye ji bo wê

Tenê yek şev merazim

Herim desta bi lav lav

Evînê jê bixwazim.

15

Ne hêja ye ji bo wê

Binalim ez bi sala

Ji xwe dîsa bihêlim

Dilê dost û hevala

Heta saxim nema ez

Dimeşşim pêre gavek

Li wê nakim silavê

Mi jê navê silavek.

16

Qamişlo

Dev ji qamişlo tucarî

Na qerim warê mine

Wek welatê xwe li kûde

Zê bibînim na tune

Dûr kevim jê bes du roja

Bê hedanim bê hedan

Şev li min salên dirêjin

Roj li ber sala çine

Van şevêrka van civatê

Xweş ji bîr nakim tucar

Hogir û dost û hevalê

Min hene lê bê jimar

Soz mi da jê na qerim ez

Ger. serê min tê here

Ma çi şêrîntir ji axa

Ez li ser çêbûm hewar

17

Ez tucar pişta xwe nadim

Vî welatê xwey delal

Ma bi wan çibkim buhara

Zer buhişta bê heval

Dil mi dayê ma ji nivre

Jê dikarim dûr kevim

Hez dikim jê ez çi bêjim

Roj bi roj û sal bi sal

Vir welate vir buhişte

Na ne bes ax û kevir

Qet rehet nakim dilê wan

Dijmina naçim ji vir

Vir bi xwe warê ceger xwîn

Vir cihê bavê felek

Ma di dil de hesreta wan

Dil kula herdû nemir

18

Ez bi qamişlo xuya me

Ser bilindim nakevim

Lê dema jê dûr dibim ez

Wek pela l ber ba kevim

Min bi ar û agirê wê

Sot li xwe cerg û hinav

Ma li ser hêsir dihêlin

Yek şevê ez rakevim

Ber dilê min pir buha ye

Min nedî wek wê bedew

Çû heta saxim evîna

Wê di dil ma bê derew

Ez ji qamişlo çiqasî

Hez dikim, zêr û pere

Ma ezê çibkim bi wana

Tev mi navên bes mi ew.

19

Şûna Te Xuya ye

Çi şûna te xuya ye

Li hêvya te şiyarim

Çikim dil nazikim ez

Ne wek te bi xwe karim

Çiqa sal tê herin te

Ji bîr nakim mi sûnd xwar

Evîna te di dil de

Ne ya îsal ne ya par

Were şake dilê kul

Bera ez têr bibim xew

Nehêle hêsirê min

Herin vala wilo ew

Heta ez te nebînim

Dilê min nakeve cî

Were ba min dizanim

Çiqa şêrîn tu qencî.

20

Terka Te Nakim

Terka te nakim

Rindê ziravê

Ê ku ne dîne

Dosta xwe navê

Bê te nikarim

Ma qey gula min

Destê di agir

Wek ê di avê

Pêlim ji derya

Eşqa te pêlim

Ez dil ji bo wan

Derdê te sêlim

Megrî tucarî

Dûrî te naçim

Ma ket serê te

Ez te bihêlim

21

Nadim bi zîv û

Zêrê buha zer

Çavên belek reş

Gulyên du ejder

A ku bi sala

Ketye dilê min

Na ew tucarî

Nayê ji dil der

Şev ta sibê wer

Derda bi dar vek

Têşim ji bo te

Jana dila wek

Wî agirê sor

Wêna li min sot

Cerg û dil û can

Her sê ne bes yek.

22

Gula Sor

Xwezî min ew gula sor

Ji destê te ne girta

Bi ro ned westiyam ez

Mi ta ned girt bi şev ta

Dilê min bû du perçe

Çi pê kir wê gula sor

Serê min tev sipî bû

Neman tê reş du ta por

Mi çavê xwe bigirta

Dema da min te ew gul

Wilo ned hat serê min

Birîn ned bû li min dil

Dikim şîret ji bo wan

Heval û hogirê min

Tucar negrin gulên sor

Neçin wek min ji rê win.

23

Şêrîna Dilê Min

Ji min dil bir te şêrîna dilê min

Ne herkes wek te karî na ne herkes

Bi wan çavên belek wan awirên tûj

Te ez kuştim bi dev saxim bi dev bes

Çi xencer bû di dil min te bir û bir

Ji ber derba te têşim bê tebatim

Ti xweş zane heger jana evîna

Te ket dil ta hebim ez têde ma tim

Ticar dûrî te naçim vê nebêj na

Tenê peyv û silav herdû ne tiştin

Heger ez vî dilê hêja bidim kê

Ne poşmanim di ber de tême kuştin

Heta saxim bi yezdanê dilovan

Cihê te ma di dil de ma di dil de

Evîna te ne erzane buha ye

Serê min pir ji ber her dem bilinde.

24

Evîna Giran

Ji evîna tey giran

Dil şikest lê nabe ra

Mame bê bask û perî

Ez li ber xwe birme ba

Derdê çavê tey du reş

Dil dirêse ta bi ta

Jê dixwazim dûr kevim

Lê ceger kê da me ka

Bin siya enya bilind

Derdê dil dîsa mi dî

Yek şevê de her bi sûnd

Mid kujin Cara sedî

Her şevê hîn dil dibin

Têne bê tirs û fedî

Wek kevoka hilfire

Deyne ser destê xwedî

25

Kes li min şil nake zar

Agirê dil na kujî

Dil şikest kengî buhar

Şîn dibe l tehta bejî

Kes bera negre li min

Kanî dara na hejî

Dûr bike bilbil ji gul

Ka mi dî gul hênijî.

26

Mi Karîba Bi Dil

Mi karîba b dilê xwe

Dilê nazî mi da te

Ezê têr xew bibama

Nema mid xwar xema te

Birînê min venedbûn

Li te min hew dipirsî

Hewara min ji ber te

Bi şev ned çû tu kessî

Mi karîba b dilê xwe

Nema çavêm digirya

Wê bes carek li ber te

Zimanê min bigerya

Li min cerg û dil û can

Te ned sotin bi agir

Ji derdê te şev û roj

Mi ned go ax vir û vir

27

Serê min va sipî bû

Hejarim , gêj û sistim

Tu tiştî her ji derdê

Te pêve ez ne xistim

Mi çû derba xwe jî xwar

Ji pê têşim heta ser

Ezê çibkim ji nû ve

Bi destê min çi tê der.

28

Delala Min

Delala min sibê zû

Di ber min re mi dî çû

Dilê nazik li min sot

Bi bêhna xwe kirim gêj

Nerî lêva xwe gez kir

Mi dîn kir jê mi hez kir

Silav da min mi jêr got

Dilê min naze nebrêj

Silav kir pêre kenya

Li ber min mij bû dinya

Çilo zê j nivre razim

Çilo zê dîn nebim bêj

Ji bo wê mame xembar

Heta bimrim birîndar

Ji nivre a ku rabim

Tu vê j serê xwe bavêj.

29

Bîne Bîra Xwe

Bi qurban bîne bîra xwe

Civanê me evîndara

Li bin wana me soz da hev

Siya şax û pelê dara

Perîşanim evîndarim

Bi xwe na ez nema karim

Tucar nayê , birîndarim

Xewa jar û birîndara

Li bin dara li nav baxa

Gul û bilbil li ser şaxa

Te nayê bîr gelo çaxa

Ji hev re go me çend cara

Me çend cara ji hevdû re

Me go derya dila kûre

Ji te dûrim , ji min dûre

Heta kengî di bin bara.

30

Erê Yan Na

A dilê xwe derxe bêje

Ez nema karim bi xwe

Vê evînê ez hilandim

Va dinêrim ez li xwe

Ez li hêvya bersiva te

Westiyam na yan erê

Ger. te go na ez nizanim

Ka ezê çibkim ji xwe

Çend meh û sal ez dinalim

Ma tu napirse li min

A dilê xwe zû bibêje

Yan jiyan û yan mirin

Ger. te carek go erê ez

Lo ji te pir hez dikim

Zê bi yek tilyê tenê bes

Hilçinim darê ji bin

31

Çend meh û sal ez dinalim

Wez ne poşmanim tucar

Jêr divê ta ez bibêjim

Çû seqem va bû buhar

Dîtina çavên belek reş

Ger. mehê carek bi min

Wek kilîta dergehê jî....

....Nê di dest min ez hejar.

32

Benda Te Me

Benda te me ez

Kengî tu bê vir

Ranakevin ew

Çavên bi hêsir

Sebra dilê min

Bê te bera ez

Heyvek xwe bigrim

Na na ne bêtir

Çend meh dilê min

Xemgîne bê te

Zanim ne hişke

Wek wî dilê te

Dimrim li vir ez

Til wir dikennî

Nîne ji kesî

Haya te ê te

33

Geşke dilê min

Şev bê tebatim

Carek bibêje

Ez vame hatim

Qurban veger zû

Dûrî te bê wan

Çavên belek reş

Wek bê welatim

Çibkim dilê min

Bûye hezar qat

Firya kevoka

Min çû serê lat

Êşa evînê

Zanim te ev êş

Anî ji dil re

Nej ber xwe ve hat.

34

Silavê Nake

Di ber min re dibûre

Silavê tul mi nake

Mi nas kir a dilê te

Xuya ye t hej mi nake

Heger te hej mi kirba

Wilo ez ne dikuştim

çikim ez va xuya ye

Li cem te ku ne tiştim

Silavê tul mi nake

Çiqas hişke dilê te

Ezim ê ku dinalim

Çi xemma te ye ê te

Hinav û dil mi dan te

Silavek te neda min

Ji ser çavê mi xew bir

Heta bê ber mi a min.

35

Nema Karim

Birîndarê dilê min

Heta kengî birîndar

Nema karim girane

Tenê hilnagirim bar

Nema karim bidim hev

Xem û êş û kulê xwe

Li ser dost û hevala

Veşêrim a dilê xwe

Ezê çawa veşêrim

Evîna te z nizanim

Li halê min bipirsin

Ne lalim bê zimanim

Ezê çawa xwe bigrim

Nema hêsra birêjim

Zimanê xwe girêdim

Nema navê te bêjim.

36

Ne Her Kes

Evîndarim ji derba

Gulî sora xwe gêjim

Ji dêlva hêsira xwîn

Ji çavê xwe dirêjim

Bi şev pêde şiyarim

Dinalim bê debarim

Ne her kes ez dikarim

Kula xwe jêre bêjim

Ne her kes ez dikarim

Vekim jêre dilê xwe

Bibêjim jêre derda

Xem û êş û kulê xwe

Birîndarim ne her kes

Dikarî’ lê tenê bes

Birîna min bipêçe

Gula min bi pelê xwe

37

Ne her kes jêre karim

Bibêjim ez bi gazim

Ji te sebra dilê min

Nikarim bê te razim

Bese êşa dilê min

Giran barê milê min

Tenê yarê dizane

Ji xwe ez vê dixwazim.

38

Heye Dîsa

Te nabînim li ber çava

Di van rojê te nabînim

Çiqasî ez di xewna de

Difirrim cem te datînim

Ji ber wan dil dinale ew

Birîn û agirê tê de

Gelo nayê te qîrîn û

Hewara min bi şev pêde

Te dil da ber kul û derda

Tiwer îdî bi şev rakev

Heta key ser giranî lê

Ji ser heyvê bese dakev

Heye dîsa bi van çava

Bibînim ez berî bimrim

Ji xwer porê te ez bîn kim

Bi wan destê sipî bigrim.

39

Bêje Hej Te Dikim

Bêje ez hej te dikim bes

Vê tenê tu bêje min

Qet nema digrim xwe "qurban"

Dil de tev êş û xemin

Wek te ev êş xist dilê min

Bêje pê derman tu lêk

Hesreta çavên belek reş

Ser dilê min bû girêk

Çij wisa bêtir dixwaze

Can hiland û hiş te bir

Min nedî dil wek dilê te

Ma heta kengî kevir

Ma nebes çend sal li ser te

Dil kule kêra nedê

Wê çibe her ez nizanim

Bersiva tel ber xwedê.

40

Erê Xewne

Silavê bik bi qurban

Li ber dimrim silava

Bi dev be yan bi desta

Ji xwe a ku bi çava

Ne şaşim ger bibêjim

Ji hişşê xwe diçim ez

Nema karim bimeşşim

Li ser xwe ez du gava

Xwezî carek bibînim

Li halê min te pirsî

Li ser yek hêsira min

Mijankê te bibin sî

Li benda te ji çava

Gelek hêsir mi barand

Bese paye kesek na ......

... kevî gora tu kessî

41

Xwezî a dil bi cî bê

Sibeh der bê bese şev

Bi van çava bibînim

Ez û tu wer li ba hev

Ji vê pêve mi navê

Bera bimrim bi dû de

Erê xewne dizanim

Bi desta nakevî ev

Erê xewne dizanim

Bi cî nayê tucarî

Dilê min ma birîndar

Zivistan û buharî

Bi cî nayê dizanim

Heta ku ez nebînim

Evînê da dilê te

Bi derda bû du parî.

42

Tu Li Ku Ma

Ev mehek ez nav livînim

Agir û derd û xema

Wan dil û cerg û hinavê

Min biraştin til ku ma

Ta sibê ez wer dinalim

Çav li rê pir westiyan

Her te serdanek neda min

Xweş nekir dil te hema

Şev dirêjin qet nikarim

Rakevim, ez westiyam

Lo li benda dîtina te

Ez mirim, ez hilliyam

Wek gula zer bûm biner va

Çilmisîm pel weşşiyam

Min hinav û dil bi carek

Çûn li ber ava çema

43

Wer tu derman bik dilê min

Van birîna yek bi yek

Vê evînê ez hilandim

Ez biraştim bê henek

Min tenê dil kul nehêle

Vî derî til min venek

Ez nema karim tenê bar

Hilgirim lo ez nema

Wer nema karim hilînim

Ez di dil derd û kula

Bê te ma qey pê dikarim

Lawiko êşa dila

Ger. li ser çoka te bimrim

Zû bela bimrim bela

Çû heta saxim rihê min

Ser ziman navê te ma.

44

Carek Mi Dilgirt

Nazê heçê carek te dî

Bawer bike ew namire

Jîna bi ter cejn û xweşe

Dûrî te tehl û agire

Bawer bike nazê ji min

Piştî te hez nakim ji kes

Dîsa nema digrim dila

Carek mi dil girt ma ne bes

Tê zanibe ez kuştiyê

Wan herdû çavên belekim

Ger a dilê xwe der bixim

Carek devê xwe ez vekim

Roja te nabînim mi xew

Na na bi çava nakevî

Gêjim di laşê min de xwîn

Qet nagere dil na livî.

45

Buhare

Di baxan bişkivîn gul

Buhare lê buhare

Bi fîxana te bilbil

Dilê her kes şiyare

Li bin dara çi xweşşe

Heye ba û heye sî

Were lezke , bi rê de

Silavê mek li kessî

Li hêvya te şev û roj

Dû çavê min li rê ne

Heta ana dil û can

Birîndarê berê ne

Birîndarin ji zûve

Bi derba te tu zanî

Li ser soza xwe me ez

Gelo soza te kanî.

46

Ezim

Ezim ê ku li ser te

Evîndarim ne bes dîn

Birîndarim , dilê min

bi şev jê tê gelek xwîn

Ezim ê ku ji zûve

bi derd û ar û janim

Birîndarim te hîna

ji min çid vê nizanim

Ezim ê ku ji dil mam

Li benda te bi sala

Ji ber derd û kula na

dilê min nabe vala

Ezim ê ku mi dan te

dilê xwe, kezeba xwe

Mi namê te veşartin

heta îro li ba xwe

47

Ezim ê ku ji çava

Gelek hêsir mi barand

Ezim ê ku mi da te

Dilê xwe, te mi xapand

Ezim ê ku bi şev ta

Sibê ez kûr dinalim

Şevêrka min digerya

Niha ez bê hevalim.

48

Mi Dîn Kir

Mi dîn kir vê delalê vê ciwanê

Çeleng û nazik û ebrû kevanê

Berî şêrîn ji min ew dil bixwaze

Hinav û dil bi carek tev mi danê

Delala min çiqasî ber bi çave

Bejin rind û bilind û pir zirave

Bi şev ew herdû çavê wê sitêrin

Li ber ba por hevirmêşe belave

Evîndarim dilê min pir heye ser

Ewa rind û delal û şeng û nûber

Serê min ger bixwazî jêke îro

Zimanê min bi carek nagere l ber

Ji dil îro çiqasî hez dikim jê

Çi sêve ew dilê min pir dibijjê

Birîndarim eger ez wê nebînim

Du sê cara ne bes carek di rojê..

49

Delal

Delal ez te bi rih nadim

Ji te pêve di dil ma kî

Tucar terka te ez nakim

Ti xweş hîna mi nas nakî

Ji te pir hez dikim esmer

Te nadim ez bi canê xwe

Heger navê te bes bêje

Ezê jêkim zimanê xwe

Evîna te xwe berda dil

Ji min bawer bike gava

Te dil jêkir bi wan tîra

Erê wan awirê çava

Ji te pêve mi kes navê

Di cîhanê heta saxim

Li ser te serxweş û dînim

Heger gul bî ji ter şaxim.

50

Dema Dibhûrî

Çi dema tu dibhurî

Ne silav ne bersive

Rû çilo na çilmise

Ev birîn na axive

Ey gula şekir tu tev

Zû bi çava yan bi dev

Bik silav ji nû birev

Da gula dil bişkive

Wer bi destê min bigir

Bê du baskan na firim

Wez ji nû çavêm li xew

Te z li dû hêvya birim

Wer li dil carek bipirs

Em rih û canin bitirs

Derdê çavê tey du girs

Ez li ber xwe na girim

51

Wer ji bo em bidne hev

Çav bi çav û dil bi dil

Da bi hev em şa bibin

Zer nebin em herdû gul

Derdê min bejna zirav

Kengî ez bigrim bi dav

Hiş li min bûye belav

Pir giran bû bar li mil.

52

Tê Here

Va ji min xatir dixwaze

Pê dizanim tê here

Ez nema zanim çi bêjim

Lo devê min na gere

Pir ji mir gotin ji dû wî.....

..na veger bê bexte ew

Min ji wan bawer nekir lê

Va niha bû eşkere

Va bi çava ez dibînim

A dilê xwe bes veşêr

Tev ji pişt ewra xuya bûn

Der ketin heyv û sitêr

Zû here hetta niha te

Ez dixapandim bese

Ma gelo dîsa ji derba

Te heye rabim bi xêr

53

A mi jêre ev birîndar

Ev dilê naz û tenik

Pir bi ter mam lê çikim ez

Min nebir dam yek berik

Ez nema digrîm li ser te

Zû ji ber çava here

Ma çi maye ser bitirsim

Min bikuj’ lo wek xwe bik.

54

Bûm Gunehkar

Mi dil girt bûm gunehkar

Di çavê wan de yarê

Ji xelkê hew dikarim

Serî rakim li tarê

Ji wan bê wê dilê min

Vekin te jê derînin

Li min çava girêdin

Ji bo hew te bibînin

Metirse ez te nadim

Bi can û zîv û zêra

Li hember min bibin yek

Bidin ser min bi kêra

Evîna te di dil ma

Nikarin jê bidizzin

Ne bes salek bi yezdan

Heta hestî bi rizzin..

55

Êdî Bese

Êdî bese dil perçe bû

Ronahiya çava were

Kanî di çavê min vebû

Zab û ferat û kewsere

Bê te hedan nakim tucar

Qehra mi xwar kessî nexwar

Wer hilgire alî mi bar

Dil xweş bike tev kesere

Emrê ciwan vala diçî

Zû çîçeka dil qurmiçî

Soza te da bîne bi cî

Dinya ne bes zêr û pere

Piştî te wa sebra dila

Sotin hinav qehr û kula

Îro ji ber êş û bela

Lewra li min dev na gere.

56

Dilê Min

Yara te çû dizanim

Tu ma bela serê min

Berî tu lê bipirse

Li xwe bipirs dilê min

Tiwî ê nexweş û jar

Tiwî ê tim birîndar

Tiwî ê bê cih û war

Perîşano dilê min

Di vê jîna ne hêja

Ji kessî meke bawer

Li ser kessî tucara

Ne bigrî ne biqehher

Menale meke gazî

Ji xwe ew vê dixwazî

Wek radizê tu razî

Dilovano dilê min

57

Yara te çû nepirsî

Li te’ ev çi evîne

Ê te li te tune xew

Dilo ma tu ne dîne

Bese qehr û xem û şîn

Kula kessî tu mekşîn

Nema îdî xwe bêşîn

Bikovano dilê min.

58

Bi Hêvî Me

Bi hêvî me bibînim

Ji dil carek dikennim

Bi cî bê a dilê min

Mi sinbil bigre gennim

Bi hêvî me j dilê min

Êş û birîn derên tev

Bighêne hev ez û tu

Hêvya mezin eve ev

Bi hêvî me ji yezdan

Bi te şabe dilê min

Di nav xelkê de bê tirs

Destê xwe têxe ê min

Bi hêvî me buhar bê

Vebin gul şîn bibin dar

Dil geş bibim ji ser mil

Hinkî sivik bibe bar.

59

Bi Meş Tê

Dema ez wê dibînim

Ji dûrve ku bi meş tê

Kula wan herdû çava

Li canê min çi xweş tê

Ciwane pir delale

Gelek rind û şepale

Bi ro roke hilale

Bi şev çaxa ku reş tê

Delal û nazika min

Şepal û sor gula min

Diçe dil geş ji ba min

Bi ser min de nexweş tê

Li ba hevdû ne her dem

Neyê cem min diçim cem

Evîndarin weku em

Ne çar salê me’ heştê.

60

Xwe Dûr Xist

Te talî xwe j mi dûr xist

Tenê hiştim bi rê ket

Dilê min ev dilê jar

Çi êş piştî te lê ket

Ji ba min na tu ned çû

Evîna te ji dil ba

Bi sala ew dilê te

Wekî ê min bi kul ba

Te zanîba li dû te

Çiqa hêsir mi barand

Erê xayin te piştî

Dilê min bir mi xapand

Birîn û jan te xistin

Dilê min bi hezara

Te hênik kir çi bêjim

li min dilê neyara

61

Ezê bê te ji nivre

Tenê çibkim li xanî

Te heyfa xwe nizanim

Ji kê îro hilanî

Te ez hiştim ji kê re

Li dû te mame bê pişt

Mi ne dost û hevalek

Li dor min ma te kes hişt.

62

Ezê Vegerim

Zore’ dikim nakim ji dil

Der nakeve êşa welat

Çend sal bi çava xew nebû

Çi hat serê min bê çi hat

Çend sal ji te dûrim welat

Cîhan li min zindane ew

Dûrim ji wan çavên belek

Bawer mi nayê bê te xew

Zê vegerim dîsa li wan

Dost û heval , tara berê

Kê go rehet nabe tucar

Dijware şûna xencerê

Zê vegerim xweşşe welat

Tiştek ji wî xweştir tune

Dîsa veger wek min bira

Zêr û pere lo ma çine

63

Xweşe welat ka em herin

Benda mene dost û heval

Dîsa biken ma qey heta

Kengî girî , hêsrê zelal

Destê xwe ka em bidne hev

Ava bikin bajar û gund

Xweşe welat ka em heval

Lê vegerin tev ser bilind..

.Imad Hemdî -LEYLAN- Helbest 2018.

64

Dilber

Zanim ezê bimrim heger

Dilber ji destê min here

Roj û şevan digrîm li ser

A vî dilî bû eşkere

Yek ta ji por , dêm û enî

Çavên belek reş wek tenî

Wan gotina ez wî kenî

Nadim bi zîv, zêr û pere

Jê hez dikim ez bê derew

Dilber çiqa şêrîne ew

Naz û gelek qenc û bedew

Şeng û çeleng û nûbere

Dilber heger pê şa nebim

Cem rûnenim ez ra nebim

Mam dil birîn hetta hebim

Sebra dilê min dilbere.

65

Megrî

Bese megrî gula min

Wekî min na li xwe mek

Bihêl çavê te raze

Bi şev bigre sibê vek

Mi navê ez bibînim

Delal çavê te digrîn

Dilê min ser te têşe

Hinavê min dibî xwîn

Bi êşa te di zanim

Wekî a min evîne

Di xewde te dibînim

Şeva tu min dibîne

Tu zane wez di zanim

Evînî agire ew

Çima herdû dila em

Bi hev şa nakin û hew.

66

Ger Tu Ket

Ger tu ket îro ji a xwe

Kes li te nabe xwedî

Tê bi erzan bê firotin

Neb hezarî neb sedî

Çend meha ez mam li piştê

Dil birîndar û nexweş

Sûnd dixum carek tenê min

Ber serê xwe kes nedî

Çav şiyarin dil dinale

Şev heta ro der keve

Ger tu ket ez vê dizanim

Ta bira nayê b teve

Min hinav û dil li ser te

Dane ber êş û kula

Ê te ez çibkim ji bo te

Her li ba te wek heve

67

Guh bide carek hewar û

Nale nala min bi şev

Dil birîndarim bi derba

Te xwe ned alî nerev

Ez ketim dava evîna

Te çilo min ber xwe dî

Ez bi dil dost û hevalim

Kê ji ter go bes bi dev.

68

Çûm Bixwazim

Ez çûm bixwazim

Dilber ji bavê

Ez can bi qurban

Rind û ziravê

Jê hez dikim ez

Sozbe li ser min

Yan dilbera min

Yan jî mi navê

Çibkim nedan min

Bav û birê wê

Dîsa di dil de

Ma agirê wê

Na na bi carek

Wana ne pirsî

Ne l hêsirê min

Ne l hêsirê wê

69

Herdû dilê wan

Hişkin ne nermin

Bav û birê wê

Soz dan li ber min

Wê her bihêlin

Ta ku hebin em

Bigrîm li ser wê

Bigrî li ser min

Soz dane wer em

Dil kul bimînin

Carek bi hev re

gulkê ne çînin

Yek bû birîna

Herdû dilê me

Ana nizanim

Bê çend birînin.

70

Evîn Zore

Ji bo çavê te şêrîn

Birîndarim ne bes dîn

Te bîst cara nebînim

Bi nozda naşike tîn

Ji wê roja me hev dî

Mi çav û lêv û dev dî

Nema min xew bi şev dî

Evîn zore bise hîn

Ji bo te bûm evîndar

Te xistin dil bi hejmar

Ji gava min te dî par

Hezar derd û xem û şîn

Kulê dil de hezarin

Kulê îsal û parin

Ji çavê min dibarin

Şev û ro , hêsir û xwîn.

71

Ne Kuştim

Ne kuştim lê bi derda

Hinavê min te hêra

Ji her kessî werê ez

Birîndarim bi kêra

Ji wan çava ditirsim

Li dil ez hew dipirsim

Erê şêrim , nikarim

Tenê hember du şêra

Ne wek te bê dilim ez

Gula min bilbilim ez

Hinav û dil heger çûn

Ezê çibkim bi zêra

Ne bêj min guh giranim

Bi halê te nizanim

Hewara min bi yezdan

Giha heyv û sitêra..

72

Xeyda Evîndara

Pir xweşe xeyda di nav her...

...dû evîndara erê

Çend şeva ber wa bimînin

Çav li rê ber pencerê

Ew ji xwe gava li hev bên

Ma çi jê xweştir heye

Şîreta min tim li wana

Bes neçin herdû ji rê

Şîreta min tim li wana

Dev ji hev win bernedin

Guh medin çend gotinê wan

Çav nebara guh medin

Çav nebar her vê dixwazin

Win ji hev tim dûr kevin

Lê berî dava li ber we

Win li ber wana vedin

73

Win bi hev tim wek şekir bin

Hingiv û dims û gezo

Hez bikin herdû ji hev wek

Wan gula zîn û memo

Şîreta min pir buha ye

Rê li ber bigrin neyar

Hez bikin her dem ji hev win

Gav bi gav û ro bi ro.

74

Kengî Ez

Kengî ez tej bîr dikim

Kê ji ter go z bê dilim

Derd û êşê min pirin

Ez erê naştexilim

Mib kujin ser jê bikin

Destê min dagrin pere

Dev ji te ez na qerim

Ez dibêjim eşkere

Na ji te dûr na kevim

Ma didim gul bi stirî

Qey dixwazî ta hebim

Kil bikim çava b girî

Ger bi te dil şa bibim

Nû bera mirna mi bê

Piştî çavên reş belek

Ma dipirsim ez li kê.

75

Bîst û Du Sal

Nema karim veşêrim

Li ser dost û hevala

Çi dijware evîna

Berî bîst û du sala

Biner bîst û du sal çûn

Li ser soza xwe me hîn

Çikim ez pê nikarim

Dilê min ev dilê dîn

Ji hev dûrin ez û tu

Birîndarim birîndar

Ne carek têşe ser min

Dilê te ê mi her car

Ji zûve bendewarim

Tiwer û gazina mek

Heta îro ji te na

Ne ket destê mi namek.

76

Dimrim Li Ser Wê

Dimrim li ser wê ez li vir

Zanim ji min wê ha tune

hetta li vir bû, wek perî

Bû.. lê li wir ew yek dine

Soz be li ser min ez heta

Saxim li darê vê dinê

Nej' bo gula min be tucar

Ev dest gulê sor naçine

Dilber ji min dûre gelek

Wê ha ji min qet nîne wê

Namek nivîsî min bi dest

Lê kes tune bighîne wê

Raste ji çava dûre ew

Nayê guha dengê zelal

Lê win dizanin dilgirim

Ma dil çilo nabîne wê

77

Namek nivîsî min bi lez

Çawa ezê rêkim gelo

Her kes dibêjî min: bese

Ma dev ji xwe berna de lo

Min têde go: dîsa veger

Benda te me ser agirim

Nayê xewa min bê te lê

Bê min xewa te tê çilo?

78

Çawa Dikarim

Du çavên te reşin mîna şevên tar

Çen û dêm û dev û porê te her çar

Nema zanim çi pesnê wan bidim ez

Ji xwe gerden mi lêva xwe li ser xwar

Hela min dî kesek çava nebîne

Şiyar wek min şev û rojan nemîne

Kesek negre ji destê te gulek sor

Evîna te çi agirkî bi tîne

Evîndarim çi kêfa min ji ter tê

Heta nemrim ji dil ma qey tu der tê

Evîna te bi xwe jana zirave

Hewara min bi şev pêde ji ber tê

Tu çavê min bixwaze bêje ana

Ezê têxim bi soz destê te wana

Te dil birye ji min çawa dikarim

Ji nûve ez bi dev bêjim te na na.

79

Rû Kenê

Ma ji xwîna te çi şêrîn ....

...tir heye wa rû kenê

Ma çi jê xweş tir heger ez

Cem te rûnim ez tenê

Ger li wan çavan binêrim

Sûnd dixum bes yek nerîn

Têde namîne bi carek

Ev dilê min yek birîn

Ez bi şev pêde şiyarim

Qey dikarim rakevim

Min hela go kes ne bêje

Ez tucarî nakevim

Min hela go ev evînî

Qet nikarî ew bi min

Lê li ber wan zû şikestim

Awirê çava rimin.

80

Dîsa Dibêjim

Mi got dîsa dibêjim

Tucar terka te nakim

Weku hej te dikim ez

Wilo ez hej xwe nakim

Hema dengê te bê min

Te dî canê mi hilya

Hedana min nema hat

Ne rûniştî ne şipya

Li çavê min binêre

Ji çavê min xuya ye

Çiqasî hez dikim ez

Ji te tu pir buha ye

Ji te dûr bim dilê min

Dibe sed perçe bawer

Di himbêza te rûnim

Birîndarim her û her

81

Ji destê xwe tucar ez

Te bernadim mi berned

Ji dil der nakevî ger

Ne salek tê here sed

Tiwî can û rihê min

Nema qîma xwe tînim

Di yek rojê de qurban

Te deh cara nebînim.

82

Ez ne ezim

Êşa dilê xwe j bîr dikim

Gava li cem te rûdinim

Çidbe ji min ez ne ezim

Bawerke ez yekkî dinim

Hilma te min serxweş dixe

Ez na gihim bêjim ji ter

Hej te dikim bawer nekî

Qurban li çavê min biner

Hilma te hilma sor gula

Çavê te herdû mêrkujin

Bejna te wek takî zirav

Rindê nedî min wek te jin

Min wek te xwîn şêrîn nedî

Wer nazik û tim dev li ken

Çawa dikarî rakevî

Dil a mi jêre ev reben.

83

Salek Tê

Salek tê û yek dibhure

Dilê te hîn ew kevire

Tij min dûre tû ne l vire

Bextê mine ne nifire

Min hej te kir min xwe nedî

Dûrî mi çûn dost û xwedî

Hema te dil vekra gidî

Kula te hemberî sedî

Xwezî bi te dil şa biba

Bera mirin zû hatiba

Ku tib tenê l pişta mi ba

Çima evê halê mi ba.

84

Ji Bo Çavê Te

Ji bo çavê te canê

Evîndarim evîndar

Ketin dil sed kul û jan

Xuya xwe vî dilî xwar

Evîna te çi bare

Nikarim hilgirim ez

Gelek zore girane

Nedî min qet wilo bar

Te cerg û dil biraştin

Te dan ber derd û jana

Te dil xwest û mi da te

Ji min çidxwaze ana

Ketim bextê te canê

Li min bes awira ved

Rimin ew awirên tûj

Te ez kuştim bi wana

85

Te derba xwe li dil xist

Heta saxim bi mir ma

Kula te lê kula te

Çû derba te ji ter ma

Şev û rojan dinalim

Şikest îdî bi carek

Zimanê min ji taya

Evînê ne ji serma.

86

Ji Min Dûr Ket

Ji min dûr ket mixabin

Li ba min bû heta do

Heger wê a dilê min

Nizanî bû’ mi jêr go

Ji min dûre ne latim

Nema karim xwe bigrim

Bera bimrim ji bo wê

Ezê her mane bimrim

Li ba min bû şev û roj

Milê min ser milê wê

Nizanim kê ji rê bir

Ji min sar kir dilê wê

Ji wana re nehêle

Xwedê ahê dilê jar

Heçê yarê ji rê bir

Berê wê da riya xwar.

87

Nazdare

Çi nazdar û ciwane

Delala ber dilê dê

Gelawêje li ezman

Gula sore li erdê

Dema çavê mi lê ket

Ketim bê hiş mi ta girt

Ji dil jê bû çi perçe

Dilê min ma xwe ra girt?

Enî roje , dev û lêv

Biçûkin, por hevirmêş

Hinarkê rû dû sêvin

Ne bes sêvin , kul û êş

Bijin naz û bilinde

Çiqas lê tên cil û zêr

Bi ro çava bibîne

Bi şev derda bi hejmêr.

88

Mam Tenê

Mam tenê pişta xwe da min

Dev ji min berda çima

Qey dikarim rakevim na

Xew li van çava nema

Ez heta îro nizanim

Min guneh îdî çi bû

Ev buhara xweş , kula we

Jê tenê para mi ma

Çav reşê çû ma ji nivre

Qey dikarim rakevim

Ez nema dilber dibînim

Nû ezê b çola kevim

Kes li hawêr min bi carek

Wê ne hişt’ ez mam

tenê

Ka heval û hogirê min

Çav li kessî na kevim

89

Çû ji ba min çav reşa min

Ma çi zû sebra dila

Ez tenê hiştim, girane

Bar li ser herdû mila

Ģû bi xwe zanim ji nûve

Hew li ser xwe ra dibim

Ev dilê nazik dizanim

Ma ji bo êş û kula.

90

Destê Te Kanî

Destê xwe bid min

Da em herin nav

Bexçê gulên sor

Ba û sî û av

Ez hew xwe digrim

Her dem şiyarim

Ma qey te navê

Razin li min çav

Ez hew xwe digrim

Destê te kanî

Kuştim hilandim

Ev ser giranî

Destê te bigrim

Pevre herin bên

Gulkê bidim te

Sor erxewanî

91

Ma qey te navê

Rih pêve bê dil

Jê der kevin êş

Derd û xem û kul

Carek bi şev ez

Çavê xwe bigrim

Ma qey wilo man

Roj û şevan şil

Ma qey te navê

Carek di jînê

Dil xweş bibim ez

Şa bim bi zînê

Ned çû ji ba min

Roj û şevan ger

Wek min te dî ba

Êşa evînê..

92

Rinda Min Yar

Rinda min û naza mi yar

Sebra dilê min gul buhar

Têşim bi şev nakim tebat

Derbek mezin mi l ser te xwar

Yara minî baş û ciwan

Pir nazik û şeng û giran

Min dil li ser te tev bi jan

Derd û xem û qehr û bi ar

Porê xelek ،bejna zirav

Dêmên sipî ew herdû çav

Agir bi dil xistin ،hinav

Sotin li min ax û hewar

Xanî bi ser min de bixin

Sed xencerî l nava mi xin

Tej dil nikarin der bixin

Dost û heval, çawa neyar.

93

Dil Ji Te Maye

Erê hej te dikim ez

Li ba min pir buha ye

Çi bêjim lê bi rastî

Dilê min ji te maye

Tu naşîne silavek

Ne namek ez bixwînim

Tu xayine ne bêj na

Bi çavê xwe z dibînim

Çi bê îro serê min

Te ha tunne ji kessî

Ne bes hişke dilê te

Xwedê hiştê çiqasî

Tu napirse li min wez

Ji bo te dil birînim

Dixum qehra te her dem

Biner bê ez çi dînim..

94

Dev Ji Min Berde

Ma ezê çibkim bi wana

Hêsirê çavê te lê

Min dilê xwe da te îro

Ez çi poşmanim belê

Dev ji min berde nema ez

Tême xapandin ji nû

Ger ji te pêve nebin gul

Ez te bîn nakim gulê

Ta sibê bigrî li ber min

Çû dilê min bû hesin

Ez li kessî hew dipirsim

Ne biçûk û ne mezin

Çend meh û sala li ser te

Min gelek hêsir rijand

Min nedî xayin te pirsî

Bes tenê carek li min

95

Min nedî carek te pirsî

Yan te namek şand ji mir

Bê çilo îro ji bo te

Ez mirim wek min bimir

Ez di nav derya evîna

Te li ber pêla ketim

Va niha bayê evînê

Hate te xwe l ber bigir.

96

Dev Nagere

Dev nagere ji zora

Evîndarim ne lalim

Bi ken sebra dilê min

Ê min bera’z binalim

Te xiste dil çi hesret

Şiyar mam û ti raket

Ne gor soza xwe der ket

Çi tu dil hişke zalim

Erê tu dil disojî

Bi şev bo çi bi ro jî

Ne wek te ma wilo jî

Bese lê ez hevalim

Heyfa wan hêsirê min

Kulê min keserê min

Êşa dil û serê min

Tenê îro li malim.

97

Xwezî

Xwezî ez te bibînim

Li ber çavê xwe her ro

Bera ez bême kuştin

Bi kêra tûj ne a ko

Ji bo te bûme winda

Dil û canê xwe min da

Tiwî xewnê şevê min

Ne şaşim ez heta do

Li ba min tu bi yezdan

Buha ye wek rih û can

Ji te pêve mi navê

Bi şûr min bikne diddo

Du çavên tey belek reş

Kula wan nas dikim xweş

Di dil ma hesreta wan

Heta saxim mi va go..

98

Derdê Dila

Agire derdê dila

Kes dila negre tucar

Ew gula ku çilmisî

Lê xwedî nabe buhar

Kî ji destê vî dilî

Nahile nabe tilî

Wek li hev gerya gulî

Va li min gerya ye war

Hûr bibim ser tê here

Min ji te kes nake dûr

Wer biken ronî bide

Derxe pê derdek ji tûr

Zû li min çava veke

Dil bi kul dîsa neke

Ez û tu me rih yeke

Me ji hev dûr naxe şûr

99

Şerbeta derd û kula

Min ji destê te vexwar

Ne te dil geş kir li min

Ne te ez kuştim bi car

Wer delala xem revîn

Hîn ku germe ev birîn

Xweşke dil bişkîne tîn

Da di dil de vemre ar.

100

Kî Min Heye

Kî min heye ez herme cem

Bêhna xwe pê derxim ejî

Bar kir ji vir hiştim tenê

Digrîm li ser ma ka mejî

Digrîm li ser sebra dila

Gazî dikim roj û bi şev

Kê bîr dibir rojek werê

Em dûr kevin herdû ji hev

Wê dev ji min berda gulê

Ewqas evîn erzan firot

Carek dilê wê min ne hişt

Gotnek ne xweş min jêr ne got

Sozek tenê nanî bi cî

Bê soze bê peymane ew

Bê bexte pir dil hişke yar

Der ket evîna wê derew

101

Wana ji bîr nakim tucar

Çavên belek , girs û du reş

Wan ez kirim jar û reben

Mest û birîndar û nexweş

Nakim ji bîr bejna zirav

Enya bilind , gulyên du mar

Lêv û dev û birh û mijank

Ew gerdena ba jê dixwar.

102

Gula Cûrî

Siba teb xêr gula cûrî

Were ba min dil û canim

Siba teb xêr bi êşa te

Ezê bimrim bi xwe zanim

Bi xwîna dil feratim ez

Bi van hêsrê xwe baranim

Evîndarim sed û yek car

Ne bes carek bi qurbanim

Evîndarim bi qurbanim

Ne bes carek gelek cara

Siba teb xêr ji vir hetta

Cihê tu lê ji wan wara

Veger şake bi dîna xwe

Dilê jar û birîndara

Ezim bilbil heta kengî

Bikim fîxan li ser dara

103

Li hêvya te heta kengî

Meh û rojan bi hejmêrim

Evîna te dilê min sot

Li ser te ez venaşêrim

Nema digrim dila piştî

Te cana min nema wêrim

Xwe naspêrim kul û derda

Ji nûve na xwe naspêrim.

104

Tu Nayê

Tu nayê da dilê min bi te şa be

Ji te pêve li kessî ew venabe

Şev û rojan bi derda dil disojî

Jiyan dewrane kes bîra xwe nabe

Çiqa zore evînî lê evînî

Tenê bê te li min zindane xênî

Erê piştî te dil bir dilbera min

Çima îdî nema kes te dibînî

Bi te xweş tê binalim her dem û gav

Şev û rojan neyên girtin li min çav

Li ber lingê te ser daxim bi xwazim

Evîna dil ji te îro bi lav lav

Evîndarm , evîna te mirade

Mi dil da te , çima ê te tu nade

Tu ketye dil , ji te pêve mi navê

Evîndarim , ji zûve ne j niha de.

105

Bê Wê Silavê

Silavê hew li min bik

Hema bê wê silavê

Çû agirê te xist dil

Venamire bi avê

Ez û tu bûne dijmin

Nema mij te ne tej min

Ku kêr gihişte hestî

Bira birê xwe davê

Bela xwe lê ji min vek

Silavê qet li min nek

Ji pola ye dilê te

Silava te mi navê

Nexweş bûm te ne pirsî

Te ha tune ji kessî

Mi naskir a dilê te

Ji nû na kevme davê.

106

Biken

Çiqa xweşe kenê te

Biken ta ji te bê lê

Bisoje vî dilê min

Bisoje kezebê lê

Li cerg û dil nepirse

Biken yara delalî

Ezê bimrim dizanim

Li ser destê te talî

Ezê çibkim bi wana

Heger cerg û dilê min

Neyên sotin bi arê

Evîna te rihê min

Ezê çibkim bi çava

Heger negrîn li ser te

Bi dev çibkim nebêje

Te xistin dil keser te.

107

Çiqa Bigrî

Çiqa bigrî, binale, bibe poşman

Ji bîr nakim firotim wê bi erzan

Heta saxim nema pêre li hev têm

Birîna dil nema lê tê ti derman

Heger bimre ne bes carek di rojê

Sedî ê min bi xwe çû min nema jê

Erê sêva ji destê min bi der ket

Ji nûve ma dilê min qey dibijjê

Tenê îro şiyare jê werê ew

Ku çend sala bi çavê min nebû xew

Ji dil der ket ewa bê soz û peyman

Nema ez lê dipirsim wek berê hew

Mixabin ez firotim dam bi erzan

Weku sozek neda min û ne peyman

Çi zû xayin ji bîr kir ew evînî

Ku çend sala li hev par kir me yek nan.

108

Pîroz Be

Pîrozbe îro

cejna me kurda

Dijmin bi carek

bimre ji derda

Hawêr binêre

çawa me îro

Ala te daxist

a xwe me hilda

Çava veke xweş

dijmin binêre

Zanim ji qehra

lêvan dihêre

Xaka welatê

kurda bibêje

Talî ji ter ma

yan ma ji kê re

109

Cejna welate

Dîlane dîlan

Rakin serê xwe

Enya bi xwêdan

Desta bidin hev

Win tev birane

Daxin bi hevre

Ewra ji ezman

Xwîna şehîda

Wan pekrewana

Derdê bi sala

Hêsrê ciwana

Zindan û lêdan

Êş û xizanî

Vala ne çû yek

Îro ji wana..

25/9/2017

110

Birîndarim

Birîndarim dinalim

Li çavê min tune xew

Neyar hatin bi min ve

Tu napirse li min tew

Hema carek nedî min

Li halê min te pirsî

Dilê îro li ser te

Nizanim çi dile ew

Birîndarim , ne da min

Te serdanek bi yek car

Debara te çilo tê

Hevalê te birîndar

Ji ber êşa dilê xwe

Heta saxim mi sûnd xwar

Li ser kessî ji nivre

Nema qehr û girî hew

111

Were ez te bibînim

Bi te bêhna mi tê der

Bi destê te gula sor

Bibînim ez gulek zer

T neyê ser min bi saxî

Heger bimrim nema wer

Te ez girtim , wekî min

Bi wan çavan’ te çend kew.

112

Mi Rê Da Te

Te serdanek neda min

Bi carek te xwe dûr kir

Ji dêlva geşke’ bêtir

Birîna min te kûr kir

Ji bo te bûm birîndar

Dikim gazin ji her der

Hema carek tenê te

Ne got ka ez herim ser

Heye sê sal dinalim

Li ser te ma ne besse?

Te sê sala ne pirsî

Ji nû nemma bipirse

Ne dînim ez dizanim

Ji dest min hat serê min

Te go çi min ne got na

Mi rê da te’ erê min.

113

Silav Kir

Silav kir û digirya

Mi nas kir ku vegerya

Ji eşqa û ji kêfa

Firya dilê mi firya

Dema hat û silav kir

Hilma gula belav kir

Werîsê jan û derda

Li qirka min zirav kir

Hate li min dipirsî

Kêf xweş dibûm çiqasî

Li warê xwe vegerya

Çem jêre ware’ masî

Di dil wê de gelek tişt

Hinek got û hinek hişt

Agir kire dilê min

Xwe kuşt û min bi xwer kuşt.

114

Çavin Reş

Kuştim bi herdû

Çavê xweyî reş

Vê çav reşa min

Şoxê gula zer

Şev ta sibê ez

Têşim dinalim

Êşa xwe bêjim

Kes nake bawer

Wan awirên tûj

Sotin ne bes dil

Cerg û hinavê

Min dane ber xwe

Ê ku li ber wan

Tîran şikest çû

Ma qey ji nû ve

Wê rabe ser xwe

115

Ta ku hebim ez

Mame birîndar

Derman bikim van

Êş û birîna

Ne Mem ne Ferhad

Jarê siyamed

Na na nedî min

Kes wek xwe hîna

Na qet nedî min

Kes wek xwe dildar

Derdê dilê min

Nayên jimartin

Min çend hezar kul

Dil de veşart lê

Wek vê kula wê

Nayê veşartin.

116

Min Dixwest

Sûnd dixum piştî evîna

Te gula bazin bi dest

Ez nema digrim dila çû

Besse çavê min şikest

Agir û derdê evîna

Te di dil hîna hene

Min dixwest dil şa bibim ez

Lê nebû wek min dixwest

Min dixwest dil şa bibim ez

Her bi wan çavên belek

Van kul û derda derînim

Ez ji dil wan yek bi yek

Lê çikim ez hesreta wan

Herdû çava ma di dil

Vê evîna te z hilandim

Ez gelek têşim gelek

117

Min dixwest dilber ez û tu

Herdû em bighêne hev

Ez nema derda bibînim

Her nema xewna bi şev

Ger te dil îro neda min

Wez bi êşa te mirim

Ez dikim hêvî ji te dil .......

....ber li ber min na nekev.

118

Te Nabînim

Çima şêrîn te nabînim

Heye çend ro xuya nakî

Ji ber derda dilê min bû

Hezar perçe ji perçakî

Birîndarim were ser min

Birînê min nuhin germin

Were rûne li hember min

Bi dîna xwe tu min şakî

Nema karim tu pê zane

Tenê dîna te dermane

Evîna te ne erzane

Gula sor û zer û xakî

Ji derba te birîn kûrim

Bi derda ez giran tûrim

Ezê bimrim , ji te dûrim

Rihê min ma li ser takî.

119

Rihin Em

Ji roja ku te bar kir

Şiyar ez mame her dem

Ji çavê min çi tê ez

Niza hêsir niza çem

Di dil min de gelek êş

Nema gavek mi da pêş

Bi kê bêhna xwe derxim

Ji nûve ez herim cem

Ji derda dil tujî bû

Serê min tev sipî bû

Bi ser de hîn venakin

Ji min bela xwe alem

Veger em dil birînin

Bera em te bibînin

Bese te em hilandin

Rihin ma qey çine em.

120

Nema Soza Bide

Nema soza bide min

Bese ma bê dilim ez

Bi cî nanî te yek soz

Nehêl biştexilim ez

Ji wan sozên te dan min

Bi cî nanî hema yek

Ezê herme ji ba te

Xwe bid alî’ de rê vek

Ji destê te mi pir dî

Dilê min tev birîne

Heger ez çûm nema têm

Li hêvya min nemîne

Te qehra xist dilê min

Ezê têxim dilê te

Bera nala te bê min

Ne her dem a mi bê te

121

Heta îro di dil de

Ji te pêve nebû kes

Ji te bawer dikir min

Nema bawer dikim bes

Ji te bawer dikir min

Ji wan nam û silava

Heta hate serê min

Mi her tişt dî bi çava..

122

Ey Welatê Min

Serxwebûna te dixwazim

Ey welatê min welat

Ma çima qey ez ne kurdim

Ta nekim bo te xebat

Pir tu hêja ye welatê

Min heta ku ez hebim

Can fida me ser firazim

Ez bi xwîna xwe ferat

Pir xweşe meşşa di nav ba......

..xên te tev dar û giya

Pir xweşe dengê bilûra

Van şivana l ser çiya

Ger dil û can û serê min

Tê herin ez dil girim

Dilgirê axa welatim

Ez heya bimrim heya

123

Tim serê xwe hildidim her

Ez bi ala tey buha

Wek berê navê te hîna

Ser zimanê min niha

Sed rim û xencer bi carek

Perçe nakin dil li min

Lê tenê derdê evîna

Te didin ber xwe reha.

.Imad Hemdî -LEYLAN- Helbest 2018.

124

Min Dil Bijî

Min dil bijî newqa zirav

Ma kes heye dil nabijê

Perçe dikî, derman dikî

Dil ma ji ter’ ma min çi jê

Canê gula dil ew tiwî

Xweşe di bin şaxê te sî

Sed car bi peyman û bi soz

Yek mû ji te nadim kesî

Yek ta ji te nadim kesî

Gotna bidim jê na revim

Can û serê min tê herin

Ej a xwe qet danakevim

Her dem ji bo min wek gula

Hewşê’ kulîlka hindire

Çavê te armanca dile

Çibkim bi zêr, tê û dire.

125

Evîna Kê

Çima tim mad zerim ez

Ji min alem dipirsin

Hene ê ku li ser min

Ji te bêtir ditirsin

Heger êşa xwe bêjim

Gelek zore girane

Evîna kê mi dîn kir

Bi nav nakim tu zane

Gelek roja tu zane

Ji ser çava te xew bir

Te xistin dil çiqas êş

Birîn û derd û agir

Heger her tiştî bêjim

Çilo ro tel mi kir şev

Bi sûnd têra mi nake

Ne bes salek’ emir tev.

126

Li Hêvya Te

Li hêvya te serê min

Sipî bû’ çilmisîn dêm

Bi qurbana te bim ez

Ne bêje ez nema têm

Hinav û dil li ser te

Çi perçe werçe bûne

Ne çavêm çûne ser hev

Heta bêjim vebûne

Ji zûve bendewarim

Jiyan bê te ne xweşşe

Hela reşşe şeva min

Çima roja mi reşşe?

Mi emrê xwe li ser kir

Evîna te , bike lez

Were ez te bibînim

Nehêl poşman bibim ez

127

Emir bûrî , di jînê

Nedî min ber xwe rokê

Çi tiştê hat serê min

Ji bo te’ ma ji bo kê

Ti xweş zane emir çû

Ji dû çavê te wana

Hela emrê ciwan çû

Çima dûre tu ana?

128

Min Dî Keçek

Min dî keçek hat

Li min silav kir

Ji nav hevala

Wê min bi nav kir

Ma kul di dil de

Min nas nekir ew

A ku silav kir

Li min tenê hew

Gava mi ew dî

Dil bû du sê qat

Bê hiş ketim , deng

Nema ji min hat

Min dil bijî wan

Çavên du reş , çû

Ez bûm evîndar

Dil jêre vebbû

129

Bi wê silavê

Dil hate sotin

Ez hew giham jêr

Bêjim du gotin

Nema giham ez

Bêjim ne rev wer

Binêr li çavêm

Madê minî zer.

130

Jê Bipirsin

Wî ne bes carek ji mir go

Qey dida ber wî riwî

Lê: di cîhanê heger min

Kes hebe , bawer tiwî

Va niha bar kir ji ba min

Min guneh îdî çibû

Ez nizanim ez nizanim

Vê bipirsin win ji wî

Jê bipirsin wî çima bar......

..kir ji ba min , ma çi zû

Min ji bîr kir , ka dilê min

Wî li kû hêla li kû

Ka bera dîsa werîne

Ew dilê min yê bi kul

Çû ji nivre pê dizanim

Na live ev dil ji nû

131

Sûnd dixum dîsa ji nûve

Na live ev dil tucar

Ê mine wez pê dizanim

Ew ji nû ma bê buhar

Ka gula rû geş de kanî

Ez ewa tim dev li ken

Tê bîra min sor gulek bûm

Ez di vî çaxî de par

Ev dilê nerm û tenik bû

Kaniya xwînê erê

Ez tenê hiştim çi bêjim

Dil bi kul û çav li rê

Hesreta wî ma di dil de

Qet ji dil der nakeve

Na ji bîr nakim wekî wî

Zû wilo rojên berê.

132

Tirsa Min

Destê min ser dilê min

Her dem li min şile rû

Tirsa min ji te îro

Tu min ji bîr bikî zû

Piştî em bûn evîndar

Meb hevre xwar û vexxwar

Dilê me j hev bimîne

Em dûr kevin ji hevdû

Ketim bextê te dûr ner

Bi te bêhna mi tê der

Derdê min bê jimarin

Mi navê derdekî nû

Jîna bê te ne jîne

Wek dojehek bi tîne

Jîna ku têde bişkin

Li min tev , pişt û parsû

133

Vêna Nebêj

Ez roj bi roj û sal bi sal

Hej te dikim bêtir kubar

Îro belê bêtir ji do

Îsal bi sûnd bêtir ji par

Lê ez dikim bêrya te pir

Bê te diçî vala emir

Lezke were ba min bifir

Bê te bi şev nakim debar

Xwezka te zanîba bi min

Ber hev didin ez û mirin

Hîna tu napirse li min

Ax û hezar carî hewar

Bê te jiyan naçe serî

Roka sibê navê derî

A ku ji bîr kim te perî

Vêna ne bêj qurban tucar.

134

Piştî Çi ?

Ev çend sal dinalim

Carek ma te pirsî?

Ev dil her ji derda

Wek derya bi masî

Piştî ku bi çava

Min sozê te dîtin

Ma qey zê ji nûve

Bawer kim ji kessî

Derdê min girane

Barê min çiyake

Ez bêjim nebêjim

Kes guh li mi nake

Yara min ji xwe ew

Napirse bi carek

Nayê vê girêka

Derdê min venake

135

Piştî çi mi naskir

Ê xayin ji ê baş

Porê min sipî bû

Sed êş va ketin laş

Kî dost û hevale

Kî îro neyare

Piştî çi mi naskir

Kê hişt vegerim paş

136

Evînî

Evînî lê mepirse

Bi carek lê mepirse

Ne tim xweşşe evînî

Dilê min jê bitirse

Evînî pir girane

Ne bes gotna zimane

Gelek zore ne her kes

Heçê dildare zane

Dilo tu maye bin dest

Ji ter çibkim te ev xwest

Bi ezmana ketin xelk

Tenê ma serxweş û mest

Çi zû lo te hejê kir

Ji xwe sed perçe jê kir

Ji ter çibkim dilo ez

Ne yek şîret te pê kir.

137

Erê Dilber

Ji derba wan du çavên reş

Birîndarim heta ana

Hedan nakim bi roj û şev

Kezeb sotin li min wana

Gelek têşim di dil min ar

Xem û derd û kulên dijwar

Vebû îsal birîna par

Rehet nabim bi dermana

Evîndarim perîşanim

Li emrê çû ne poşmanim

Mi dil jêbû nema zanim

Bi derda yan bi gwîzana

Dikî nakî ji min bawer

Evîna te erê dilber

Kete dil jê nema tê der

Bi yezdanê li ezmana.

138

Hêjaye Dilber

Çend sal li min çûn

Wez bendewarim

Na na ne poşma....

....nim’ ez bi yek car

Jê hez dikim ez

Hêja ye dilber

Benda bimînim

Sed sal bi hejmar

Ez bendewarim

Deh sal bi ber jor

Hilya li min dil

Weşya li min por

Bes da bidim wê

Ez vê gula sor

Derxim ji dil pê

Derd û xem û ar

139

Rind û delale

Şêrîne dilber

Sebra dilê min

Gewre ne esmer

Ta ku hebim ez

Nayê ji dil der

Mane mi jêr got

Jê re mi sûnd xwar

Nakim ji bîr wan

Çavên wekî şev

Wan gotinê xweş

Kennê li ser dev

Rûniştina nav

Baxa li cem hev

Zanim bi sala

Mam dil birîndar.

140

Baran

Baran dibare baran

Ji çava ne ji ezman

Ji ber derdê evînê

Evîna te z bi qurban

Nema ez xwe l xwe digrim

Derdê te xencer û rim

Ne sax dibim ne dimrim

Dilê min hate kolan

Du sê sala nexweş mam